Bố mẹ cần thận trọng khi sử dụng thuốc tăng cường miễn dịch cho trẻ?

Tham vấn y khoa: Bác sĩ Lương Thảo - Viện Dinh dưỡng VHN Bio.

Bố mẹ nào cũng mong muốn con mình luôn khỏe mạnh, phát triển thật tốt, không ốm vặt. Chính vì điều này, mà bố mẹ đã tìm đến các loại thuốc tăng cường miễn dịch cho trẻ. Nhưng không phải loại thuốc tăng đề kháng nào cũng có thể tùy ý sử dụng, bố mẹ cùng theo dõi bài viết dưới đây để lựa chọn các sản phẩm cho con thông thái nhất.

Hệ miễn dịch được ví như một “bộ quốc phòng” thu nhỏ, là hệ thống bảo vệ tự nhiên, giúp trẻ tránh khỏi sự tấn công của các tác nhân gây bệnh như virus, vi khuẩn, ký sinh trùng … Khi sở hữu một hệ miễn dịch khỏe mạnh, trẻ sẽ được phát triển tối ưu nhất trong những năm tháng đầu đời cũng như tác động lâu dài đến sức khỏe của trẻ.

1. Vai trò của hệ miễn dịch đối với sự phát triển của trẻ

Hệ miễn dịch có 2 vai trò chính đối với sự phát triển của trẻ nhỏ:

1.1. Bảo vệ trẻ khỏi tác nhân gây bệnh

Hệ miễn dịch được ví như một hệ thống phòng thủ tự nhiên giúp cơ thể trẻ chống lại “những kẻ xâm lược” như virus, vi khuẩn, ký sinh trùng ... Những tác nhân gây bệnh này luôn tồn tại xung quanh môi trường sống của trẻ, đặc biệt vào những thời điểm giao mùa thì cơ hội sinh sôi nảy nở tăng cao. Khi đối mặt với “kẻ thù” hệ miễn dịch của trẻ sẽ phản ứng như sau:

Bước 1: Một hệ miễn dịch khỏe mạnh sẽ bảo vệ trẻ bằng cách tạo ra một rào cản ngăn chặn mầm bệnh hoặc kháng nguyên lạ xâm nhập vào cơ thể.

Bước 2: Nếu “kẻ thù”vượt qua khỏi hàng rào bảo vệ ban đầu, hệ miễn dịch tiếp tục sản sinh các tế bào bạch cầu, cũng như các hoạt chất và protein khác nhằm tấn công và phá hủy những yếu tố lạ có thể gây hại này. Hệ miễn dịch sẽ làm mọi cách để tìm ra và loại bỏ kháng nguyên trước khi chúng bắt đầu phân chia.

Bước 3: Trong trường hợp cuộc chiến thất bại, hệ thống phòng thủ của cơ thể trẻ vẫn tiếp tục điều động “quân đội” tới các ổ viêm nhiễm và tăng cường hoạt động mạnh mẽ hơn nữa để kìm hãm, không để cho mầm mống gây bệnh phát triển.

Hệ miễn dịch có thể nhận ra hàng triệu kháng nguyên khác nhau và sẽ phát huy toàn bộ chức năng cần thiết để loại bỏ hầu hết những yếu tố gây bệnh xâm nhập. Nếu hoạt động một cách bình thường, hệ thống phòng thủ phức tạp này có thể ngăn chặn các vấn đề sức khỏe từ cảm lạnh thông thường cho đến ung thư nguy hiểm.

1.2. Giúp trẻ tạo kháng thể mới để ngăn chặn bệnh cũ tái phát

Con người được sinh ra với một mức độ hệ miễn dịch và sức đề kháng nhất định, song chúng sẽ cải thiện dần theo thời gian. Khi trẻ em thường xuyên mắc các bệnh cảm vặt, hệ thống miễn dịch sẽ tạo ra một "ngân hàng" kháng thể trong lần đầu tiên tiếp xúc với căn bệnh và hình thành khả năng chống lại chúng trong tương lai. Đưa những mầm bệnh đã được làm yếu vào trong cơ thể nhằm tạo điều kiện cho hệ miễn dịch chiến thắng, tạo ra kháng thể và ngăn chặn bệnh tái phát cũng chính là cách mà các loại vắc xin hoạt động.

2. Khi nào thì nên dùng thuốc tăng cường miễn dịch cho trẻ?

Theo chia sẻ của các bác sĩ nhi khoa, chuyên gia dinh dưỡng: Các loại thuốc tăng cường miễn dịch cho trẻ chỉ thực sự nên dùng khi trẻ bị thiếu hụt một số yếu tố miễn dịch khi được thăm khám và chỉ định sử dụng. Việc  mua thuốc tăng cường miễn dịch cho trẻ cần được sự tư vấn từ bác sĩ. 

Cha mẹ tuyệt đối không được tự ý lựa chọn sản phẩm thuốc tăng sức đề kháng cho trẻ em khi chưa biết trẻ có thực sự cần đến loại thuốc đó hay không? Vì việc tự ý cho trẻ sử dụng sẽ gặp phải một số tác dụng phụ không mong muốn. Chính vì vậy, các bác sĩ khuyến cáo việc cha mẹ không nên tự ý mua thuốc tăng sức đề kháng cho trẻ.

Khi sử dụng nên có sự hỗ trợ chăm sóc từ các bác sĩ, dược sĩ để biết cách dùng đúng - đủ - đều liều dùng, và điều chỉnh liều dùng phù hợp với từng giai đoạn cải thiện của trẻ.

3. Điểm danh các loại thuốc tăng cường miễn dịch ở trẻ

Để tăng cường miễn dịch cho trẻ, các bác sĩ nhi khoa, chuyên gia dinh dưỡng sẽ quan sát tình trạng sức khỏe dinh dưỡng của trẻ để đưa ra tư vấn phù hợp. Thông thường các loại thức tăng sức đề kháng cho trẻ hay được gợi ý là:

3.1. Các loại Vitamin giúp tăng cường miễn dịch ở trẻ

Hệ miễn dịch có thể bị ảnh hưởng bởi các nhân tố gốc tự do và các chất tích tụ trong cơ thể. Một số vitamin có công dụng chống lại các loại gốc tự do giúp tăng cường sức đề kháng ở trẻ như vitamin C, vitamin E, beta-carotene…

- Vitamin C: Đây là loại vitamin nổi bật với công dụng khử gốc tự do, tham gia một số phản ứng oxi hóa-khử và hỗ trợ tu sửa mô tế bào. Bên cạnh đó, vitamin C tham gia vào quá trình cấu thành collagen, chuyển hóa phenylalanin, tyrosin, acid folic, norepinephrine, histamin, sắt và một số hệ thống enzym chuyển hóa thuốc. Chính vì vậy, vitamin C giúp tăng cường chức năng miễn dịch, đề kháng nhiễm khuẩn, giữ gìn sự toàn vẹn mạch máu và hô hấp tế bào.

- Vitamin E: Là dưỡng chất chống oxy hóa hiệu quả, ngăn cản oxy hóa các thành phần thiết yếu trong tế bào và sự tạo thành các sản phẩm oxy hóa độc hại như sản phẩm peroxide hóa do chuyển hóa các acid béo chưa bão hòa, phản ứng lại với các gốc tự do là nguyên nhân gây tổn hại màng tế bào do oxy hóa mà không tạo ra các gốc tự do khác trong quá trình đó.

- Beta-carotene: Là tiền chất của vitamin A, có công dụng khử gốc tự do tại màng lipid tế bào. Chúng được chuyển hóa thành vitamin A là chất thiết yếu của cơ thể với tác dụng chống oxy hóa, giúp bảo vệ các tế bào khỏi bị hư hại; sử dụng để làm giảm triệu chứng, ngăn ngừa ung thư và một số bệnh lý khác…; điều trị suy dinh dưỡng, giảm nguy cơ tử vong, giảm nguy cơ cháy nắng; chúng còn trực tiếp làm tăng tế bào T của hệ miễn dịch nên tăng sự sản xuất kháng thể.

3.2. Các khoáng vi lượng

Các khoáng vi lượng là những dưỡng chất cơ thể cần với một lượng nhỏ nhưng nếu thiếu hụt sẽ dẫn đến các tình trạng bệnh lý do hệ miễn dịch không đủ nguyên liệu hoạt động. Khoáng vi lượng đóng góp nguyên liệu vào sự hình thành và phát triển của hệ thống miễn dịch ở trẻ phổ biến nhất là kẽm, selen…

- Kẽm là vi khoáng giúp cân bằng nội tiết, tăng cường miễn dịch, giúp tái tạo da và tóc; chúng rất cần thiết cho phụ nữ có thai và trẻ em. Do kẽm là chất chống oxy hóa nên có khả năng giúp giảm tốc độ lão hóa, tăng cường sức đề kháng của cơ thể, giúp nhanh lành vết thương, giúp sự tăng trưởng, làm cơ thể mạnh lên, từ đó tăng đáp ứng miễn dịch. Kẽm cùng với vitamin A, B6, E giúp tuyến ức tăng khả năng miễn dịch. 

- Selen là thành phần thiết yếu của nhiều chất chống oxy hóa và enzym trong cơ thể, chúng cũng đóng một vai trò quan trọng trong mạng lưới chống oxy hóa do tham gia nhiều quá trình sinh học.

Khi bổ sung các vi khoáng kẽm, selen cho trẻ để tăng cường hệ miễn dịch, các bác sĩ nhi khoa thường khuyên bố mẹ nên chọn các sản phẩm có nguồn gốc từ thực vật theo công nghệ Bio Organic như Scumin Gold để vi khoáng được hấp thu tối đa lên đến 95%, gấp 3,5 lần các vi khoáng hữu cơ tổng hợp thông thường.

3.3. Interferon

Là những cytokinin tự nhiên có hoạt tính chống virus, chống tăng sinh và điều tiết miễn dịch. Tác dụng chống virus và chống tăng sinh có liên quan với những biến đổi trong tổng hợp RNA, DNA và các protein tế bào, kể cả các gen tế bào ung thư.

Chống virus với tác dụng ức chế sự sao chép virus trong các tế bào nhiễm virus. Chống tăng sinh với tác dụng ngăn chặn tăng sinh tế bào. Điều tiết miễn dịch với tác dụng tăng hoạt tính thực bào của đại thực bào và tính độc hại tế bào đặc thù của các tế bào lympho đối với các tế bào đích. Hiện nay, các nhà khoa học xác định có 3 nhóm interferon chính gồm: alpha, beta và gamma; mỗi nhóm có một tác dụng điều trị khác nhau tùy theo bệnh lý.

3.4. Thảo dược có tác dụng tăng cường miễn dịch

Các loại thực phẩm như tỏi, hành, kinh giới rất giàu chất flavonoid và giúp ngăn ngừa sự phát triển của các siêu vi trong cơ thể và sự tạo các gốc tự do.

Tỏi và hành đã được sử dụng như một gia vị và “thuốc” có khả năng kháng khuẩn, kháng nấm, kháng siêu vi trùng và ký sinh trùng cùng với tác dụng tăng sức đề kháng, rất hiệu quả trong các bệnh cảm cúm, viêm nhiễm đường hô hấp, ho gà… và đã được chứng minh là có tác dụng tăng số lượng tế bào miễn dịch T-killer tự nhiên. 

Kinh giới đã được nhân dân ta sử dụng từ bao đời nay làm thuốc giải cảm, giảm sốt, chống dị ứng.

4. Những lưu ý khi cho con sử dụng thuốc tăng cường hệ miễn dịch

Theo các chuyên gia, bố mẹ có thể dùng các sản phẩm tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ nhưng bắt buộc phải tham vấn ý kiến của bác sĩ chuyên khoa trước khi sử dụng. Bởi thuốc hay các thực phẩm chức năng tăng cường miễn dịch cho trẻ về bản chất sẽ chứa nhiều thành phần không phải là tự nhiên, và khi lạm dụng hoặc dùng không đúng khuyến cáo sẽ có ảnh hưởng nhất định đến trẻ. 

Trước khi cho trẻ uống hay sử dụng mẹ cần phải đọc kỹ các thành phần của sản phẩm,  và hỏi ý kiến của bác sĩ chuyên khoa nhi hoặc chuyên gia dinh dưỡng để đảm bảo sản phẩm là phù hợp với lứa tuổi và thể trạng của trẻ. 

Vitamin và khoáng vi lượng nên bổ sung bằng thực phẩm ăn hàng ngày như rau xanh, hoa quả…; chỉ bổ sung bằng thuốc hay thực phẩm chức năng khi cơ thể thiếu hụt trầm trọng, nếu dùng thừa sẽ gây rối loạn trong cơ thể. Nên lựa chọn các sản phẩm bổ sung có nguồn gốc tự nhiên, từ thực vật như Scumin Gold để tối ưu khả năng hấp thu ở trẻ, đồng thời không để lại dư thừa trong quá trình sử dụng cho trẻ nhỏ.

Interferon cũng chỉ dùng khi thật cần thiết và đúng thời điểm sử dụng mới có hiệu quả tăng cường miễn dịch.

5. Scumin Gold - Kẽm hữu cơ sinh học tăng cường miễn dịch cho trẻ an toàn 

Scumin Gold là sản phẩm được nghiên cứu trực tiếp bởi các chuyên gia Viện dinh dưỡng VHN Bio. Ứng dụng công nghệ sinh học Bio Organic, Scumin Gold mang đến dòng Kẽm sinh học được chiết xuất 100% từ mầm đậu xanh, đầu tiên và duy nhất trên thị trường. Đây chính là dòng kẽm các khả năng hấp thu vào cơ thể cao nhất hiện nay, ít bị ảnh hưởng bởi thức ăn. Do đó, việc dùng Scumin Gold đơn giản hơn nhiều các dòng kẽm khác, có thể uống trong bữa ăn mà không cần lo ngại đến sinh khả dụng bị ảnh hưởng. 

Scumin Gold còn bổ sung 3 loại khoáng chất khác gồm selen, đồng, mangan và tổ hợp vitamin nhóm B, C theo tỷ lệ vàng, nhập khẩu từ Đức. Do đó, Scumin Gold mang lại hiệu quả tối ưu, cải thiện biếng ăn nhanh chóng, tăng cường sức đề kháng tự nhiên. Đặc biệt sản phẩm an toàn với trẻ nhỏ và cả mẹ bầu.

Uống kẽm khi nào còn phụ thuộc vào bản chất sản phẩm bổ sung kẽm mà bé đang dùng. Thông thường, kẽm vô cơ và kẽm hữu cơ tổng hợp được sử dụng khi bụng đói để tránh tương tác với thức ăn, làm giảm hấp thu. Với kẽm hữu cơ sinh học, bé có thể bất cứ lúc nào, ngay trong hoặc sau bữa ăn mà hiệu quả không đổi. 

6. Bảng thành phần an toàn, lành tính của Scumin Gold

Thành phần: Trong một gói Scumin Gold 3.2 gram chứa các thành phần hàm lượng dinh dưỡng có giá trị:

- Mầm đậu xanh: 410 mg (trong đó có Kẽm 5mg, Đồng 50mcg, Mangan 50 mcg, Selen 6mcg).

- L - Lysin HCl: 200 mg

- SternVit FS 22009406 (nhập khẩu từ Malaysia, sản phẩm của hãng SternVitamin GmbH & Co.KG, Đức): 50mg, trong đó có:

+ Vitamin C (Acid ascorbic): 32mg

+ Vitamin B5 (Calcium - D - Pantothenate): 1.42mg

+ Vitamin B1 (Thiamine mononitrat): 0.38mg

+ Vitamin B6 (Pyridoxine hydrochloride): 0.31mg

+ Vitamin B2 (Riboflavin): 0.30mg

+ Vitamin B3 (Niacinamide): 0.28mg

+ Vitamin B9 (Acid folic): 57.9mcg

+ Biotin: 12.8mcg

+ Vitamin B12 (Cyanocobalamin): 0.53mcg

- Phụ liệu: Mannitol, chiết xuất cỏ ngọt, hương hoa quả tổng hợp

Bài viết trên đây đã giúp bố mẹ biết thêm các loại thuốc tăng cường miễn dịch cho trẻ và trả lời câu hỏi nên hay không nên bổ sung, khi nào cần bổ sung. Để được tư vấn kỹ hơn về giải pháp tăng cường sức đề kháng đúng cách cho trẻ, bố mẹ vui lòng liên hệ Hotline 0247.1060.666 hoặc Zalo 0936.653.545 để gặp bác sĩ/ dược sĩ của Viện Dinh dưỡng VHN Bio hỗ trợ tư vấn miễn phí.