Viêm phế quản ở trẻ em - Những điều cần biết cùng chuyên gia

Mùa lạnh đang đến đi kèm với nỗi lo lắng của rất nhiều bố mẹ có con em nhỏ, bởi đây là mùa các bé rất dễ mắc các bệnh liên quan đến đường hô hấp, đặc biệt là viêm phế quản - là một bệnh viêm nhiễm của đường phế quản (ống dẫn không khí từ họng xuống phổi) gây ra do virus. Hãy cùng các chuyên gia tìm hiểu viêm phế quản ở trẻ em là gì cũng như cách phòng và điều trị bệnh hiệu quả dưới đây nhé.

1. Viêm phế quản ở trẻ em là gì?

Viêm phế quản là một bệnh nhiễm trùng hoặc viêm đường dẫn khí lớn (ống phế quản) đến phổi. Khi con bạn bị cảm lạnh, đau họng, cúm hoặc nhiễm trùng xoang sẽ làm cho đường thở bị sưng, viêm và một phần bị chặn bởi chất nhầy gây ho đờm.

2. Nguyên nhân gây viêm phế quản ở trẻ em.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến viêm phế quản, tuy nhiên đối với trẻ em tác nhân chính gây bệnh đó là virus.  Chúng xâm nhập vào cơ thể thông qua mũi, miệng và tấn công niêm mạc đường thở gây sung huyết, niêm mạc đỏ rực, sưng nề, tiết dịch đặc quánh dẫn đến ho khan, đau rát sau xương ức, khó thở.

Các virus điển hình bao gồm:

3. Triệu chứng nhận biết trẻ bị viêm phế quản.

Viêm phế quản thường phát triển trong hoặc sau khi bị cảm lạnh, vì vậy trước tiên trẻ có thể có các triệu chứng cảm lạnh như đau họng, mệt mỏi, sổ mũi, ớn lạnh, đau nhức và sốt nhẹ. Dấu hiệu có thể có:

• Ho có đờm xanh lục hoặc vàng.
• Đau nhức hoặc tức ngực
• Khó thở, thở khò khè
• Đau đầu
• Đau nhức cơ thể nhẹ

Trẻ bị viêm phế quản nặng, sốt có thể tăng trong vài ngày và ho có thể kéo dài trong vài tuần khi ống phế quản trở lại bình thường.

4. Viêm phế quản ở trẻ em có nguy hiểm hay không?

Một số trường hợp viêm phế quản ở trẻ không gây nguy hiểm nghiêm trọng nếu được điều trị đúng cách và kịp thời. Tuy nhiên điều này chỉ diễn ra trong 3 tuần đầu từ lúc khởi bệnh, nếu để lâu viêm phế quản sẽ chuyển qua thể mạn tính, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, đặc biệt hậu quả sẽ nghiêm trọng hơn đối với các bé có hệ miễn dịch yếu. Các biến chứng hay gặp bao gồm:

4.1. Viêm phổi

Viêm phổi là biến chứng hay gặp đầu tiên trong viêm phế quản. Khi tình trạng viêm phế quản diễn ra lâu ngày, các virus, vi khuẩn xâm nhập sâu vào trong phế nang phổi, làm rối loạn hoạt động đại thực bào, tăng dịch rỉ viêm mao mạch dẫn đến sung huyết, rối loạn trao đổi khí. Bệnh nhân có thể ho ra đờm vàng, xanh thậm chí ho ra máu. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh phát triển tiếp thành các ổ áp xe phổi, xẹp phổi, suy tim, sốc nhiễm trùng và nặng nhất có thể dẫn đến tử vong.

4.2. Hen phế quản

Hen phế quản cũng là tình trạng viêm niêm mạc lâu ngày do viêm phế quản, làm tăng phản ứng của phế quản thường xuyên với nhiều tác nhân kích thích, dẫn đến co thắt cơ trơn phế quản, hóa ứng động các tế bào viêm, mở rộng khe giữa các tế bào biểu mô gây tăng phản ứng dưới niêm mạc.

Hậu quả là đường dẫn khí bị hẹp, viêm mạn tính, thay đổi cấu trúc đường dẫn khí dẫn đến suy hô hấp. Lúc này bộ máy hô hấp không thể đáp ứng đủ nhu cầu oxy của cơ thể, khí carbonic không được đào thải hết ra ngoài. Bệnh nhân luôn trong tình trạng khó thở, cơ thể xanh tím, ảnh hưởng nghiêm trọng đến thể trạng và hoạt động thường ngày của trẻ.

5. Cách điều trị viêm phế quản ở trẻ em.

Có thể điều trị viêm phế quản cho trẻ tại nhà bằng các biện pháp dùng thuốc và không dùng thuốc. Thường bệnh sẽ tự khỏi sau 2-3 tuần đầu. Nếu như tình trạng bệnh không cải thiện và có xu hướng xấu đi, cần đưa bé đến cơ sở y tế để điều trị.

5.1. Biện pháp dùng thuốc

Sử dụng các thuốc giảm đau, hạ sốt, ho, giãn phế quản để điều trị triệu chứng ở trẻ.

Các thuốc hay dùng bao gồm:

• Acetaminophen: Đây là phương pháp điều trị được lựa chọn để giảm đau ở những trẻ không thể dùng aspirin hoặc thuốc chống viêm không steroid (NSAID).
• Ibuprofen: Sử dụng trong các cơn đau nhẹ đến vừa, giúp giảm phản ứng viêm và đau
• Dexamethason: Thuốc chống viêm hiệu quả
• albuterol: Thuốc giãn phế quản

5.2. Biện pháp không dùng thuốc.

Bên cạnh việc sử dụng thuốc để điều trị, bố mẹ cần tìm cách tăng sức đề kháng cho con để tránh tình trạng bệnh trở nên nặng hơn hoặc tái đi tái lại nhiều lần . Các biện pháp hay được sử dụng là:

• Sử dụng mật ong pha cùng nước ấm để cải thiện tình trạng ho ( sử dụng cho bé từ 1 tuổi trở lên)
• Cho bé uống đủ nước và nghỉ ngơi thật tốt
• Sử dụng bóng hút cao su để làm sạch chất nhầy trong mũi
• Sử dụng máy tạo độ ẩm và vệ sinh thường xuyên theo hướng dẫn của nhà sản xuất
• Chế độ ăn giàu chất dinh dưỡng
• Bổ sung các vi chất như sắt, kẽm để tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ.

Những trường hợp nào bố mẹ cần đưa con đến bệnh viện?

•  Khi bé có một trong những dấu hiệu sau:
• Ho kéo dài hơn một tháng, ho ra máu
• Sốt cao
• Khó thở, thở khò khè
• Các triệu chứng kéo dài trên 3 tuần.
• Viêm phế quản tái đi tái lại nhiều lần

6. Viêm phế quản có dễ tái lại không? Cách phòng tránh viêm phế quản.

Sự tái phát của viêm phế quản có thể phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm nguyên nhân gây bệnh, mức độ nghiêm trọng của viêm, tình trạng sức khỏe tổng thể của trẻ và việc tuân thủ điều trị, các biện pháp phòng ngừa của bố mẹ.

Yếu tố nguy cơ khiến viêm phế quản ở trẻ dễ dàng tái phát lại bao gồm: